Sepsa i wstrząs septyczny – jak pomóc choremu?

Charakterystyczne dla ciężkiej sepsy jest wystąpienie wstrząsu septycznego
Śmiertelność w ciężkiej sepsie sięga aż 50% - dlatego szybkie rozpoznanie jej objawów i podjęcie odpowiedniego działania i leczenia może znacznie zwiększyć szanse chorego na przeżycie. Szczególnie, jeśli nauczymy się postępować w przypadku wstrząsu septycznego.
/ 21.10.2010 08:29
Charakterystyczne dla ciężkiej sepsy jest wystąpienie wstrząsu septycznego

Czym jest sepsa?

Sepsa to zespół objawów, który występuje u chorego w następstwie nadmiernej reakcji organizmu na zakażenie. Mechanizm polega na oddziaływaniu różnego rodzaju substancji pochodzenia bakteryjnego, które aktywują ogólnoustrojową reakcję zapalną.

Skąd wiem, że mam sepsę?

Objawami umożliwiającymi rozpoznanie sepsy są: 

  • temperatura ciała powyżej 38 st. C lub poniżej 36 st. C;
  • częstotliwość tętna powyżej 90 uderzeń na minutę;
  • częstotliwość oddechu powyżej 20 oddechów na minutę;
  • liczba białych krwinek – leukocytów – powyżej 12 000/ul krwi w badaniach laboratoryjnych (prawidłowo 4-10 tys/ul krwi).

Zobacz też: Krwotok do jamy czaszki

Sepsa a zakażenie bakteryjne

Zdarza się jednak, że sepsa powstaje, gdy zakażenie bakteryjne już wyeliminowano. Dzieje się tak, ponieważ za jej rozwój odpowiada bezpośrednio wyżej wspomniana ogólnoustrojowa reakcja zapalna o nadmiernym nasileniu.

Wstrząs septyczny

Charakterystyczne dla ciężkiej sepsy jest wystąpienie wstrząsu septycznego. Polega on na gwałtownym spadku ciśnienia, co powoduje niedotlenienie wielu narządów. Może być następstwem niedostatecznego wypełnienia układu naczyniowego krwią w wyniku poszerzenia się naczyń.

Rzadziej zdarza się, że zwiększeniu ulega przechodzenie krwi do tkanek. Dochodzi wówczas do gwałtownego zmniejszenia się jej objętości w układzie naczyniowym.

W przebiegu późnej sepsy dołącza również zmniejszenie siły z którą kurczy się serce.

Wszystkie te mechanizmy powodują, że ciśnienie tętnicze dramatycznie spada, a do narządów dociera niewystarczająca ilość tlenu.

Objawy sepsy

Wynikają z tego charakterystyczne objawy: przyśpieszony oddech (powyżej 20/min – prawidłowo ok. 12-14/min), przyśpieszona czynność serca (powyżej 90 uderzeń/minutę), spadek ciśnienia tętniczego o 20 mmHg w porównaniu do ciśnienia wyjściowego lub o wartości 90/40 mmHg nie spowodowane innymi czynnikami oraz bezmocz (dobowe wydalanie moczu w ilości mniejszej niż 500 ml) oraz zaburzenia świadomości (dezorientacja co do miejsca i czasu, a także utrudniony kontakt z taką osobą).

Powyższym objawom może towarzyszyć również gorączka oraz zaczerwieniona, nadmiernie ocieplona i sucha skóra.

Zobacz też: Jak rozpoznać objawy wstrząsu?

Co robić, gdy ktoś ma sepsę?

Postępowanie w przypadku sepsy polega na jak najszybszym usunięciu ogniska zakażenia, które ją spowodowało. Należy wdrożyć leczenie przeciwbakteryjne oraz podjąć próby hamowania reakcji zapalnej.

Jeśli wystąpił wstrząs, niezbędne jest leczenie przeciwwstrząsowe, tzn. dożylne podawanie płynów, a w razie potrzeby podanie leków obkurczających naczynia krwionośne.

W celu przeprowadzenia odpowiedniego postępowania konieczne jest przetransportowanie chorego do szpitala - dlatego gdy u osoby występują wspomniane wyżej objawy bez wahania powinno się wezwać pogotowie!

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!