Zatrucia i trucizny – vademecum

W życiu codziennym słowa „trucizna” używamy na określenie czegoś, co jest szkodliwe i zostało dostarczone do organizmu w wyniku pomyłki, nieświadomie lub z zamiarem popełnienia samobójstwa. Trujące bywają grzyby, rośliny, zwierzęta, substancje… Jak pomóc przy zatruciu?/fot. Fotolia
W życiu codziennym słowa „trucizna” używamy na określenie czegoś, co jest szkodliwe i zostało dostarczone do organizmu w wyniku pomyłki, nieświadomie lub z zamiarem popełnienia samobójstwa. Trujące bywają grzyby, rośliny, zwierzęta, substancje… Jak pomóc przy zatruciu?
Marta Słupska / 27.07.2011 10:43
W życiu codziennym słowa „trucizna” używamy na określenie czegoś, co jest szkodliwe i zostało dostarczone do organizmu w wyniku pomyłki, nieświadomie lub z zamiarem popełnienia samobójstwa. Trujące bywają grzyby, rośliny, zwierzęta, substancje… Jak pomóc przy zatruciu?/fot. Fotolia

Trucizna… czyli co?

Co decyduje o toksyczności danej substancji? Jakie rodzaje trucizn wyróżniamy? Podstawą odpowiedzi na te pytania jest jedna ważna kwestia: dawka. To ona decyduje o tym, czy dana substancja nam zaszkodzi, czy nie. To ważne, gdyż nie ma substancji całkowicie obojętnych dla organizmu człowieka, a więc całkowicie nietoksycznych. Nawet woda – wypita w zbyt dużej ilości – może zaszkodzić.

Sprawdź: Czym są trucizny?

Dawka czyni truciznę

Co czyni truciznę trującą? Dawka. Ta zależność jest prosta, gdyż każda substancja spożyta w zbyt dużej ilości staje się dla nas śmiertelnym niebezpieczeństwem. Jednak w codziennym życiu mianem „trucizna” określamy coś, co jest szkodliwe i zostało dostarczone do organizmu w wyniku pomyłki, nieświadomie lub z zamiarem popełnienia samobójstwa. Drogi dostarczenia trucizny do organizmu są rozmaite. Każdy organizm może też na nie inaczej reagować. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule „Klasyfikacja zatruć”.

Sprawdź: Klasyfikacja zatruć

Czy to zatrucie?

Zwykła biegunka czy zagrażające życiu zakażenie? Zmęczenie po dniu w pracy, a może groźne przedawkowanie narkotyku? Diagnostyka zatruć jest bardzo trudna. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów nie wahaj się skontaktować z lekarzem. Jakie symptomy powinny nas zaniepokoić? Które objawy zatruć są najgroźniejsze? Jakiej pomocy przy zatruciu udzielają lekarze?

Sprawdź: Czy to zatrucie?

Pierwsza pomoc przy zatruciu

Jeśli zaobserwujesz, że ktoś się zatruł, spróbuj sprowokować u takiej osoby wymioty (pomoże w tym podrażnienie tylnej ściany gardła). Wyjątkiem są zatrucia substancjami żrącymi lub pieniącymi się (w takich przypadkach wymioty spowodują dodatkowe podrażnienia). Podawaj jej płyny – po łyżeczce – by zapobiec odwodnieniu. O całym postępowaniu przeczytasz w artykule „Jak pomóc przy zatruciu?”.

Sprawdź: Jak pomóc przy zatruciu?

Gdzie znajdują się trucizny?

Gdzie? Wszędzie! Trujące są rośliny i grzyby, substancje i gazy. Nie zapominajmy też o jadowitych zwierzętach, których toksyny są dla człowieka śmiertelne – w Polsce głównie żmije i niektóre owady. Nie każdy wie ponadto, że otaczające nas na co dzień warzywa mogą być niebezpieczne dla życia, np. surowe… ziemniaki. Jak to możliwe? Kiedy i jak działają odtrutki? Tego wszystkiego dowiesz się z poniższego artykułu.

Sprawdź: Trucizny – gdzie mogą się znajdować?

Zatrucie pokarmowe

Bakteryjne toksyny jadu kiełbasianego i zgorzeli gazowej (występujące w zanieczyszczonym pożywieniu) są niewyobrażalnie silne. W księdze rekordów Guinessa toksynę jadu kiełbasianego opisuję się następująco: „450 g tej trucizny teoretycznie mogłoby zlikwidować całą ludzkość”. Zatrucia są wynikiem działania bakterii i ich toksyn. Objawy zatrucia pokarmowego to głównie: ból brzucha, biegunka, mdłości, wymioty, gorączka i osłabienie.

Sprawdź: Jak uchronić się przed zatruciem pokarmowym?

Groźne skutki picia wódki (i nie tylko)

Gdy stężenie alkoholu we krwi nie przekracza 2‰ występuje odhamowanie, zaburzenia zachowania, bełkotliwa mowa. Człowiek taki może krzyczeć, wdawać się w bójki, zachowywać w sposób niekontrolowany, przy czym chód jest utrudniony, równowaga zaburzona. Zaburzenia świadomości, zwężenie źrenic oraz zwiotczenie mięśni z nieadekwatnym odczuwaniem dotyku i bólu pojawiają się przy stężeniu 2,5‰. Zamroczenie występuje przy stężeniu do 4‰. Stężenie powyżej 4‰ uznaje się za zagrażające zgonem. Śpiączka, zatrzymanie oddechu i pracy serca mogą być trudne do odwrócenia.

Sprawdź: Pijany lub chory, czyli zatrucia alkoholowe

Żwirek i Muchomorek

Zerwanie trującego grzyba, ugotowanie go i zjedzenie i… nieszczęście gotowe. Niestety, rok w rok media informują nas o zatruciach toksycznymi grzybami. Najcięższe są zatrucia muchomorem sromotnikowym, które nierzadko kończą się przeszczepem wątroby, a nawet śmiercią. W przypadku grzybów mniej trujących, objawy będą przypominały zatrucie pokarmowe, czyli pojawią się wymioty, biegunka, bóle brzucha.

Sprawdź: Jakie są objawy zatrucia grzybami?

Brown sugar i mitsubishi, czyli przedawkowanie środków psychoaktywnych

Amfetaminy, kokaina, halucynogeny, kannabinole i GHB lub – jak kto woli – brown sugar, ice czy mitsubishi. Każdy z nas wie, czym grozi ich przedawkowanie. Ale jak można rozpoznać przedawkowanie? Najprostszymi do zaobserwowania symptomami są zaburzenia zachowania i rozszerzenie lub zwężenie źrenic.To jednak nie wszystko.

Sprawdź: Jak rozpoznać zatrucie środkami psychoaktywnymi?

Leki wokół nas

Wiele dostępnych leków bez recepty stanowi śmiertelne zagrożenie, gdy przesadzimy z ich dawkowaniem, np. paracetamol w niewielkich ilościach może prowadzić  do ciężkich zaburzeń w pracy wątroby oraz w konsekwencji do śmierci. Jak uświadamiać dzieci o niebezpieczeństwach związanych z lekami? Jak kontrolować dawkowanie leków u starszych osób, np. naszych dziadków?

Sprawdź: Przedawkowanie – gdy lek staje się trucizną

Dom – nie zawsze bezpieczna oaza

Detergenty, środki do udrażniania rur, żrące płyny – świat domowych substancji jest nieograniczony. I tak, jak wiadomo, że nikt przy zdrowych zmysłach nie wypije płynu do mycia podłogi, tak dla dziecka pięknie pachnący płyn w butelce może się okazać pokusą śmiertelną w skutkach. Z tego względu ważne jest, by nauczyć się odpowiednio przechowywać trujące substancje – z daleka od dziecięcych rączek i jedzenia oraz picia, z którymi można nieopatrznie pomylić kolorowe butelki z płynami.

Sprawdź: Zatrucie środkami czystości – niebezpieczeństwo w domu

Czad – cichy zabójca

Nie ma zapachu. Nie widać go. A jednak zabija. Czad – sprawca wielu śmiertelnych zatruć, szczególnie w okresie zimowym, gdy wielu ludzi grzeje się w domach przy piecykach gazowych. Jak walczyć z czymś, czego nie można dostrzec gołym okiem? Jednym z rozwiązań są czujniki czadu, które ostrzegają o niebezpieczeństwie. O czadzie i o tym, dlaczego jest groźny, dowiesz się w poniższym artykule.

Sprawdź: Zaczadzenie, czyli zatrucie śmiercionośnym czadem

Atlas trujących grzybów

Poniżej prezentujemy atlas trujących grzybów, w którym wyjaśniamy, które grzyby są toksyczne, gdzie można je spotkać, jak rozpoznać objawy zatrucia i jak im zaradzić. Jak działają toksyny zawarte w grzybach? Jak rozpoznać np. trującego borowika szatańskiego, muchomora jadowitego czy gąskę tygrysowatą?

Sprawdź: Atlas trujących grzybów

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA